โบราณสถานกลางน้ำ

บริเวณที่เป็นกว๊านพะเยาปัจจุบันเดิมเคยเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านเล็กๆ หลายหมู่บ้าน พร้อมกับบึงเล็กๆ จำนวนมาก ดังนั้นจึงมีวัดจำนวนกว่ายี่สิบวัดที่จมอยู่ในน้ำภายหลังการสร้างเขื่อนกั้นน้ำกว๊านพะเยาในปี พ.ศ. 2484 (ค.ศ. 1941) วัดบางแห่งในจำนวนนี้สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยสร้างอาณาจักรภูกามยาว (พะเยา)ขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 16 (คริสต์ศตวรรษที่ 11) 

ประวัติของวัดติโลกอารามซึ่งเป็นโบราณสถานทางศาสนาที่จมอยู่กลางกว๊านพะเยานี้ ได้รับการเปิดเผยเมื่อมีการค้นพบศิลาจารึกพร้อมกับหลวงพ่อศิลา (พระพุทธรูปหินทรายศิลปะเชียงแสน) ในปี พ.ศ. 2526 (ค.ศ. 1983) จากถ้อยความในศิลาจารึกระบุว่า อารามแห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2019 (ค.ศ. 1476) ในสมัยของพญายุทธิษฐิระ เพื่อเถลิงพระเกียรติพระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ผู้ครองอาณาจักรล้านนา 

เพื่อที่จะทำให้อารามแห่งนี้มีชิวิตขึ้นอีกครั้งประกอบกับเพื่อประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวของจังหวัดพะเยา ในปี พ.ศ. 2550 (ค.ศ. 2007) ผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยาในสมัยนั้นจึงมีดำริให้บูรณะวัดติโลกอาราม ซากโบราณสถานแห่งนี้จึงได้รับการนำกลับขึ้นมาประดิษฐานไว้บนเกาะกลางกว๊านพะเยา เพื่อให้ผู้ที่มาเยี่ยมชมสามารถเห็นและไปเยี่ยมชมได้สะดวกมากยิ่งขึ้น 

การเดินทางไปวัดติโลกอาราม นักท่องเที่ยวสามารถใช้บริการเรือแจวซึ่งให้บริการทุกวันระหว่างเวลา 7.00-19.00 น. นอกจากนี้ในวันสำคัญทางศาสนา (วันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา และวันอาสาหบูชา) หน่วยงานราชการในจังหวัดพะเยาจะจัดขบวนเรือเวียนเทียนกลางน้ำเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา ตามพิธีกรรมของชาวพุทธ (โดยเฉพาะนิกายเถรวาท) พุทธศาสนิกชนจะทำการเวียนเทียนรอบวิหารจำนวนสามรอบโดยถือดอกไม้ ธูป เทียนไว้ในมือเพื่อถวายสักการะในวันสำคัญของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นักท่องเที่ยวก็สามารถที่จะร่วมลงเรือเวียนเทียนกลางน้ำได้เช่นกัน 

ข้อมูลเฉพาะ : 
ที่ตั้ง : 19.163, 99.90022 (ท่าเรือวัดติโลกอาราม) 
เวลาเปิดให้ขึ้นเรือเพื่อเยี่ยมชมวัดกลางน้ำ : ทุกวันตั้งแต่ 7.00 – 19.00 น. 
ค่าบริการเรือแจว : ท่านละ 50 บาท โดยต้องรอให้มีผู้โดยสารครบ 6 ท่าน หากมีจำนวนผู้โดยสารน้อยกว่า 6 ท่านและท่านประสงค์จะเช่าเรือ คิดค่าบริการไป-กลับ 300 บาท (เนื่องจากค่าบริการที่ไม่แพง นักท่องเที่ยวสามารถมอบสินน้ำใจเล็กๆ น้อยๆ ให้ผู้แจวเรือได้) 

โปรดคลิ๊ก เพื่อดูเอกสารอ้างอิง