ในยามค่ำคืนของวันสำคัญทางพุทธศาสนา (วันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา และวันอาสาฬหบูชา) พุทธศาสนิกชนจะไปที่วัดเพื่อร่วมพิธี “เวียนเทียน” ในพิธีดังกล่าวผู้เข้าร่วมจะเดินเวียนรอบวิหารจำนวน 3 รอบพร้อมถือดอกไม้ ธูป เทียนเพื่อถวายสักการะแด่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ประเพณีดังกล่าวถูกจัดขึ้นที่กว๊านพะเยาปีละสามครั้งเช่นกัน กล่าวคือมีขบวนเรือเวียนเทียนรอบวัดติโลกอารามซึ่งตั้งอยู่กลางกว๊านพะเยา ถือได้ว่าเป็นแห่งเดียวในประเทศไทยที่จัดพิธีเวียนเทียนกลางน้ำเช่นนี้ ชาวพะเยาตลอดจนนักท่องเที่ยวสามารถเข้าร่วมพิธีเวียนเทียนนี้ได้
ขบวนเรือเวียนเทียนนี้จัดขึ้นในวันสำคัญทางพุทธศาสนา ได้แก่
– วันมาฆบูชา : วันเพ็ญเดือนสามตามปฏิทินจันทรคติ (อาจจะเป็นเดือนกุมภาพันธ์ หรือมีนาคม) ตามความเชื่อของชาวพุทธ วันมาฆบูชาเป็นที่พุทธศาสนิกชนรำลึกถึงโอวาทปาติโมกข์ของสมเด็ดพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ประทานแด่พระอรหันต์จำนวน 1,250 รูปที่มาเข้าเฝ้าพระองค์โดยมิได้นัดหมาย โอวาทปาติโมกข์นี้เป็นคำสอนที่ว่าด้วยวัตรปฏิบัติของการเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี
– วันวิสาขบูชา : วันเพ็ญเดือนหกตามปฏิทินจันทรคติ (อาจจะเป็นเดือนพฤษภาคมหรือมิถุนายน) ชาวพุทธเชื่อว่าในวันเดียวกันนี้ของปีที่ต่างกันได้เกิดเหตุการณ์สำคัญสามอย่างในพระชนม์ชีพของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้แก่ การประสูติ การตรัสรู้ และการปรินิพพาน.
– วันอาสาฬหบูชา : วันเพ็ญเดือนแปดตามปฏิทินจันทรคติ (อาจจะเป็นเดือนกรกฎาคมหรือสิงหาคม) วันนี้เป็นวันที่ชาวพุทธรำลึกถึงปฐมเทศนาของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ประทานแก่สาวก (ธรรมจักรกัปวตนสูตร)
